Foutgeparkeerde fietsen verstoren niet alleen het aanzicht van het mooie Maastricht, maar hebben ook invloed op de verkeersveiligheid in de stad. Met name in Wyck en dan in het bijzonder bij het station, vormen de foutparkeerders een probleem. Begin van vorig jaar werd er een ondergrondse fietsenstalling geopend, toch daalde het aantal foutgeparkeerde fietsen in de stationsomgeving niet. Een interessant vraagstuk waar DTV Consultants maar wat graag aan meewerkt.
Onder de vlag Maastricht Bereikbaar werken overheden, werkgevers en aanbieders van mobiliteitsdiensten samen aan blijvende bereikbaarheid en minder auto’s voor een gezond woon-, werk- en leefklimaat. Samen met de gemeente Maastricht zijn verschillende pilots bedacht om de problematiek aan te pakken. Er is gekozen om in te zetten op gedragsbeïnvloeding en in september van 2018 een pilot met de inzet van zogenaamde ‘fietscoaches’ uit te voeren.
Rol DTV Consultants: kennis van trainen, fiets en onderzoek
DTV Consultants werd door Maastricht Bereikbaar gevraagd om haar kennis van trainen, gedrag, fiets en onderzoek in te zetten om in samenwerking de pilot voor te bereiden, te implementeren en te evalueren. De pilot had het doel om inzichten te vergaren in de volgende drie categorieën.
- Gedragskenmerken
- Effectmeting
- Verankering van de gedragsverandering
Wat doen fietscoaches?
Fietscoaches zijn getraind om foutparkeerders op een positieve manier aan te spreken op hun gedrag. Ze zijn op de hoogte van het fietsbeleid en wijzen de fietsers op de beschikbare alternatieven. Zo probeerde zij het gewenste parkeergedrag te stimuleren. De fietscoaches maakten deel uit van een gedragscampagne en hadden geen bevoegdheden met betrekking tot handhaving. De fietscoaches zijn uiteindelijk ingezet op het stationsplein, de Wycker Brugstraat en de Rechtstraat.
Drietrapsraket op het stationsplein
Op het stationsplein is gekozen voor de inzet van de fietscoaches als onderdeel van een 3-trapsraket waarvan ook een communicatiecampagne en daadwerkelijke handhavingsacties onderdeel uitmaakten. Er werd dus eerst gecommuniceerd wat het beleid was en waar de fietsen geparkeerd konden worden. Deze campagne, die ‘staat ie goed’ wordt genoemd, werd opgevolgd door de positieve aanpak van de fietscoaches. De pilot werd afgesloten door het beleid te handhaven met ruimacties.
Evaluatie van de campagne
Met tellingen en enquêtes is het succes van de campagne geëvalueerd. De tellingen brachten in beeld wat de effecten waren op de (los)gestalde fietsen en met de enquêtes kregen we inzicht in de gedragskenmerken van foutparkeerders. In de afbeeldingen hieronder zie je wat voor gedragskenmerken voortkwamen uit de enquêtes.
De fietscoaches werden ook nog gevraagd om via een debriefformulier hun ervaringen door te geven, dit alles zorgde voor een goed totaalbeeld. De pilot heeft geleid tot een afname van 458 los gestalde fietsen, de meetmomenten waren telkens twee dagen. In de afbeelding zie je een vergelijking tussen verschillende metingen die zijn gedaan. Daarnaast is er een draagvlak gecreëerd voor handhaving, dit omdat er veel aandacht aan besteed is en daardoor worden de handhavingsacties eerder begrepen en geaccepteerd.
Factoren die een belangrijke rol spelen bij het succes van fietscoaching zijn:
- De aanwezigheid van beschikbare stallingscapaciteit in de omgeving;
- Informatie over de fietsparkeermogelijkheden in de nabije omgeving;
- Informatie over handhavende maatregelen.
Er zijn betere resultaten behaald in het gebied bij het station, dan in de gebieden daarbuiten. In de buitengebieden was er geen stallingscapaciteit beschikbaar en zijn er geen handhavende maatregelen ingezet.
Inzicht en inlevingsvermogen
Jelle Ummels, mobiliteitsmakelaar Binnenstad: “Wij kregen van de gemeente Maastricht de opdracht ‘zorg voor een leger Stationsplein en vollere ondergrondse fietsenstalling’. Daarvoor hebben we vanuit het programmabureau Maastricht Bereikbaar een professionele partner gezocht en zijn uitgekomen bij DTV Consultants. De enthousiastelingen van deze organisatie hebben met hun professionele aanpak, gedegen vakkennis, inzicht én vooral menselijk inlevingsvermogen een waardevolle bijdrage geleverd. In een gevoelig en uitdagend dossier zoals veilig en goed fietsparkeren in een stad waar bezoekers, bewoners, studenten, ondernemers en hun medewerkers de schaarse ruimte delen heeft DTV Consultants bewezen strategisch en tactisch een bijdrage te leveren in de vorm van een heldere eindrapportage inclusief overzichtelijke samenvatting.”
Advies en informatie
