Gemeente Alphen aan de Rijn gaat de Rijndijk-West aanpakken om de verkeersveiligheid te verbeteren van deze oude verbindingsweg tussen Alphen aan de Rijn en Leiden. De gemeente heeft DTV Consultants gevraagd om een Voorlopig Ontwerp voor deze herinrichting op te stellen. Doel was om te komen tot een ontwerp waarmee zowel de objectieve als subjectieve verkeersveiligheid wordt verbeterd. Het ontwerp moest bovendien kunnen rekenen op draagvlak bij de bewoners en andere belanghebbenden. En dat is gelukt.
Sinds de realisatie van de N11 heeft de Rijndijk tussen Hazerswoude-Rijndijk en Zoeterwoude-Rijndijk nog slechts een erftoegangsfunctie. De maximumsnelheid is op een groot deel van het tracé teruggebracht naar 30 km/h en er zijn snelheid remmende maatregelen genomen. Uit onderzoek door DTV Consultants in 2016 bleek dat de weg in zijn huidige vorm niet optimaal functioneert. Een kentekenonderzoek en een conflictobservatie met camera’s liet zien dat de verkeersveiligheid onder druk staat, en er te veel (doorgaand) verkeer over de weg rijdt. Veel bestuurders rijden bovendien veel te hard. Op basis van de resultaten van dat onderzoek en diverse signalen van bewoners besloot gemeente Alphen aan de Rijn de weg her in te richten. De gemeente had als uitgangspunt zoveel mogelijk binnen het bestaande tracé te blijven en de bestaande funderingen te (her)gebruiken. In het project zorgde DTV Consultants voor de verkeerskundige expertise en het procesmanagement. Onze projectpartner R&L Consultants bracht expertise in op het gebied van Civiele Techniek en ontwerp.
Gevoel voor belangen en verhoudingen
Om een gedragen ontwerp te kunnen realiseren, is het belangrijk om te zorgen voor participatie vanaf het allereerste begin, en tijdens het hele proces. Paul Prast, projectleider namens gemeente Alphen aan de Rijn, is zeer te spreken over deze aanpak: “DTV Consultants toonde zich zeer vakkundig in alle stappen die doorlopen werden, met daarin steeds een terugkoppeling van de gemaakte keuzes. Zo zorgden zij voor veel draagvlak bij zowel de gemeentelijke organisatie, als bij de belanghebbenden. Steeds bleek ook dat DTV Consultants een goed gevoel heeft voor de belangen van en de verhoudingen binnen de gemeente.”
Communicatie en participatie in alle stappen
In ons tienstappenplan is de voortdurende aandacht voor communicatie met alle betrokkenen duidelijk zichtbaar:
- Startoverleg en verkennen locatie
- Inventariseren
- Bijeenkomst met belanghebbenden in klankbordgroep
- Uitwerking verschillende type maatregelen
- Tweede klankbordgroep bijeenkomst: voorkeursrichting wordt gekozen
- Opstellen concept Voorlopig Ontwerp
- Informatieavond burgers en belangstellenden
- Aanpassen concept Voorlopig Ontwerp
- Afrondend overleg klankbordgroep
- Afronden Voorlopig Ontwerp
Geen tegenstrijdige wensen, maar gezamenlijke doelen
In de klankbordgroep zat een vertegenwoordiging van bewoners (onder andere Wijkcomité Groenendijk) en bedrijven. Omdat er veel verschillende ideeën waren over hoe de weg zou moeten functioneren en hoe deze zou moeten worden ingericht, is in het begin vooral veel energie gestoken in het vaststellen van gezamenlijke doelen die door iedereen worden ondersteund. Vanuit die gezamenlijke doelen is vervolgens gewerkt aan verschillende varianten. Alle mogelijke maatregelen zijn op hun geschiktheid getoetst aan de hand van deze doelen.
Samen maatregelen weginrichting bepalen
Tal van maatregelen zijn door de belanghebbenden geopperd. Deze maatregelen zijn door ons serieus bekeken en beoordeeld en in de tweede werksessie gepresenteerd. Vervolgens hebben we een drietal varianten voorgelegd en aan de klankbordgroep gevraagd om (in deelgroepen) vast te stellen welke variant volgens hen het meest kansrijk is en welke maatregelen ertoe zouden kunnen bijdragen dat deze variant nog beter werd. Alle deelgroepen kozen dezelfde variant, waarbij ze niet kozen voor een afsluiting, maar waarbij de hoeveelheid doorgaand verkeer wel sterk zou worden teruggebracht ten opzichte van de huidige situatie. Ook over de aanvullende maatregelen was een grote mate van overeenstemming.
Op basis van de voorkeursmaatregelen hebben we een concept Voorlopig Ontwerp van de ruimtelijke inrichting opgesteld en met het projectteam besproken. Dit concept is vervolgens gepresenteerd tijdens een inloop-/informatieavond waarop alle belanghebbenden en geïnteresseerden welkom waren.
- Voorlopig Ontwerp Rijndijk-West (deel van het tracé)
- Uitsnede-Voorlopig-Ontwerp-Rijndijk-West
Klaar voor aanbesteding en realisatie
Na aanvulling van het concept met de laatste reacties en suggesties van belanghebbenden, hebben we een verdere detailuitwerking van het Voorlopig Ontwerp gemaakt, waarin ook zaken zoals kabels, leidingen, beplanting en bebording zijn opgenomen. Prast: “DTV Consultants heeft zich heel flexibel getoond tijdens het proces. Veranderende uitgangspunten en aanvullende wensen (bijvoorbeeld rekening houden met nieuwbouwprojecten en de wens voor extra parkeerplaatsen op een aantal locaties) werden soepel in het Voorlopig Ontwerp ingepast.”
Het plan is besproken en geaccordeerd in het projectteam en nog een laatste keer voorgelegd aan de klankbordgroep. De leden van de klankbordgroep waren zeer enthousiast over de wijze waarop het ontwerp tot stand is gekomen. Ze waardeerden de wijze waarop serieus met alle opmerkingen, wensen en suggesties van hen is omgegaan. Bovendien gaven ze aan dat ze het ontzettend knap vinden dat er een ontwerp is opgesteld waarbij iedereen een goed gevoel heeft. “Eigenlijk was dat een onmogelijke opgave, maar het is jullie wel gelukt,” aldus één van de leden van de klankbordgroep.
Samen met de gemeente hebben we vastgesteld welke mogelijke contractvormen met bijbehorende risico’s de beste opties zijn voor de herinrichting. Met deze afweging en het vastgestelde Voorlopig Ontwerp kan de gemeente de volgende fase in: aanbesteding en realisatie van de herinrichting van de Rijndijk-West.
Advies en informatie
