De gemeente Amsterdam heeft een nieuw Meerjarenplan Fiets ontwikkeld. De ontbrekende schakels in het fietsnetwerk is een van de onderdelen in dat plan. Daarbij gaat het om de aanleg van delen van fietsroutes die nu niet kunnen worden befietst, maar die door een ingreep wél voor fietsers toegankelijk worden. Er was een prioritering nodig om goed onderbouwde beleidskeuzes te kunnen maken voor de korte en middellange termijn. DTV Consultants heeft in opdracht van de gemeente Amsterdam een tool ontwikkeld om deze prioritering van fietsschakels objectief te kunnen uitvoeren.
Amsterdam heeft ruim 835.00 duizend inwoners. Zij maken elke dag 665.000 fietsritten. Daarom is het erg belangrijk om goede verbindingen te hebben tussen de woon- werk- en recreatiegebieden in de stad. Nancy van der Bol, beleidsmedewerker Verkeer en Ruimte bij gemeente Amsterdam: “Als gemeente heb je een faciliterende rol. Daarom vinden wij het belangrijk om de grote stroom fietsers in onze stad veilige en aantrekkelijke routes aan te bieden.”
Eenvoudig instrument nodig
De gemeente had behoefte aan een prioriteringstool die eenvoudig in gebruik is en herbruikbaar is voor nieuwe afwegingen in de toekomst. Een brede inventarisatie heeft ongeveer 150 gewenste nieuwe fietsverbindingen opgeleverd. Om te bepalen van welke schakels de meeste fietsers profiteren heeft DTV Consultants in nauwe samenwerking met specialisten van de gemeente een tool ontwikkeld die inzicht geeft in:
- het potentieel aantal gebruikers van de nieuwe verbinding (bestaande fietsers en overstappers van auto naar fiets);
- de reistijdwinst per fietser;
- de globale kosten om de ontbrekende schakel te realiseren.
Bestaand onderzoek is gebruikt om het potentieel aantal gebruikers van een fietsschakel vast te stellen. DTV Consultants heeft een slim algoritme ontwikkeld om op basis van open data reistijdwinst te berekenen. Het bestaande verkeersmodel bleek voor dit doel niet praktisch hanteerbaar. De benodigde berekeningen zouden te veel tijd kosten. De gemeente Amsterdam zorgde voor een onderbouwde inschatting van de realisatiekosten voor de meeste fietsschakels.
Objectieve kosten-baten analyse
Met de prioriteringstool kon de gemeente de schakels onderling vergelijken, uitgedrukt in kosten per uur tijdwinst. De tool blijft actueel door toevoeging van nieuwe data en van ontbrekende verbindingen. Zo helpt het bij de prioritering van nieuwe fietsverbindingen.
Budget vastgesteld voor ‘goedkope’ fietsschakels
Van der Bol ziet dat met de groei van de stad en van het fietsgebruik er steeds meer behoefte is aan nieuwe verbindingen. “Fietsers profiteren zo van directere routes en spreiding van de drukte. Ook grote nieuwe ontwikkelingen (Groene Loper en Koers 2025) maken de verdere ontwikkeling van het fietsroutenetwerk nodig. Bij de ontwikkeling van nieuwe verbindingen zorgen we tegelijkertijd voor nieuwe verbindingen voor voetgangers. De prioriteringstool brengt prioriteit aan in de lijst met mogelijke nieuwe verbindingen In het nieuwe Meerjarenplan Fiets (2017-2022) is tot en met 2022 budget gereserveerd voor uitbreiding met de twintig beste ‘kleine’ verbindingen uit de prioriteringstool. Met kleine verbindingen bedoelen we fietsschakels die een investering van minder dan € 500.000 vereisen. Andere nieuwe kansrijke fietsverbindingen met grotere financiële consequenties worden nader uitgewerkt en onderzocht.” Het nieuwe Meerjarenplan Fiets wordt eind september definitief vastgesteld.